به بهانه پخش سریال «درچشم باد» نگاهی به این سریال تاریخی خواهیم داشت.
به گزارش آی‌فیلم، علاقه مسعود جعفری جوزانی به تاریخ بر کسی پوشیده نیست و این کارگردان و نویسنده در فیلم هایی همچون «شیر سنگی» و «در مسیر تندباد» علاقه اش را به مقوله تاریخ، خاصه از نوع معاصرش نشان داده است. سریال «در چشم باد» را می توان ادامه ای بر مسیر فعالیت های جعفری جوزانی در ساخت آثار نمایشی با محوریت یا با نگاه جدی به تاریخ تلقی کرد؛ با این تفاوت که اگر در شیر سنگی و در مسیر تندباد ایل های بختیاری و قشقایی و درگیری های شان با قوای انگلیس دستمایه قصه قرار گرفته بود، در مجموعه «در چشم باد» جغرافیایی به مراتب بزرگتر و مقطعی زمانی به شدت فراخ تر و کاراکترهایی بسیار پر تعدادتر مورد توجه قرار گرفته و به آنها پرداخته شده است.
جعفری جوزانی در سریال «در چشم باد» با روایت قصه خانواده «میرزاحسن ایرانی» و داستانک های پیرامون آن، بازه زمانی 60 ساله را مورد مداقه قرار داده و از کنار برخی حوادث مهم آن می گذرد و بازتابش را از زاویه خود به مخاطب ارائه می دهد. این کارگردان به مدت پنج سال و در ۴۸۰ لوکیشن، قصه خود را از روزهای پایانی نهضت جنگل و شکست جنگلی ها آغاز می کند و در موسم آزادسازی خرمشهر در سال های ابتدایی جنگ ایران و عراق و در جلوی مسجد جامع این شهر به پایان می رساند. آنچه در فواصل بین این دو نقطه زمانی می گذرد، قصه هایی به شدت جذاب و دراماتیک است که می تواند حتی مخاطبان سختگیر و سخت پسند تلویزیون را هم راضی و با خود همراه کند.
جعفری جوزانی به علت مطالعات برخاسته از دلبستگی اش به تاریخ، شناخت و درک درستی از رخدادهای به وقوع پیوسته در این بازه زمانی دارد و شاید یکی از منطقی ترین و صادقانه ترین روایت های تلویزیون از تاریخ معاصر را به تماشاگر خود عرضه می کند. کارگردان در چشم باد به عنوان نویسنده این اثر، بیش و کم در روایات تمام جزئیات تاریخی، سبیل انصاف را در پیش گرفته و تا آنجا که برایش مقدور بوده، از افراط و تفریط و کلیشه و شعار پرهیز داشته است.
دانلود و مشاهده سریال در چشم باد
حسن کار و رمز توفیق جعفری جوزانی، در پرداخت غیرمستقیم او به تاریخ معاصر است. کارگردان متبحر سینمای ایران با قصه میرزاحسن ایرانی و فرزندانش، نگاهی دارد به چند اتفاق مهم در یک مقطع زمانی 60 ساله و واکاوی می کند مناسبات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی برقرار در این برهه پر اتفاق و جذاب را. جعفری جوزانی با میرزاحسن به قیام جنگل و شکست میرزا کوچک خان و یارانش می پردازد؛ با نادر، پسر بزرگ او که تاجر است، روابط پشت پرده و زد و بندهای سیاسی و اقتصادی دوران رضاشاه و سال های ابتدایی سلطنت فرزندش را مورد بررسی قرار می دهد؛ با پسر دیگرش بیژن که خلبان نیروی هوایی است نگاهی دارد به واقعه جذاب اما همیشه مغفول مانده قیام افسران پادگان قلعه مرغی و البته سال های ابتدایی پیروزی انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی؛ و با کوچک ترین پسرش، اسد که در حمله نیروی های شوروی به شمال ایران در اثر مقاومت به شهادت می رسد، چگونگی اشغال کشور توسط متفقین و فروپاشی ارتش پوشالی رضاخانی را در پس این یورش به تصویر می‌کشد.
یکی از نقاط قوت و تمایز سریال «در چشم باد» پرداخت ویژه و ریزبینانه به واقعه قیام پادگان قلعه مرغی و تمرد خلبانان و افسران نیروی هوایی از فرمان تسلیم فرماندهان و مقاومت جانانه در برابر هواپیماهای نیروهای متفقین است. این واقعه و به تعبیر درست تر، حماسه که خود به تنهایی می تواند دستمایه و بهانه ساخت یک فیلم یا سریال قرار بگیرد تا پیش از «در چشم باد» حس کنجکاوی هیچ کارگردان و نویسنده ای را تحریک ننموده و به خود جلب نکرده بود. جعفری جوزانی با زوم کردن بر این سوژه مغفول مانده، نه تنها بر گوشه ای تاریک از تاریخ معاصر ایران نور می تاباند، بلکه به نوعی ادای دین هم می کند به خلبانان و افسران شجاعی که به مرگ دل سپردند اما تن به شکست و ذلت ندادند.
نقطه قوت دیگر «در چشم باد» گل درشت بودن مقوله درام در قصه ها و اتفاقات رخ داده در این سریال است. تمرکز بر تاریخ معاصر، جعفری جوزانی را از پرداخت بجا و مستمر بر روایات دراماتیک و عاشقانه و تعاملات صمیمانه، مناسبات خانوادگی و کنش های اخلاقی و انسانی باز نداشته است.
پارسا پیروزفر در چه سریالهایی بازی کرده است؟
«در چشم باد» رنگین کمانی از بازیگران حرفه ای و توانا را هم با خود همراه دارد که حضور هر یک از آنها به تنهایی می تواند باعث اعتبار و ارتقای عیار یک اثر نمایشی شود؛ از پارسا پیروزفر و سعید راد و اکبر عبدی گرفته تا سعید نیکپور و محمود استادمحمد و رضا شفیعی جم. اکبر عبدی یکی از بهترین بازی هایش را «در چشم باد» ارائه کرده و رضا شفیعی جم هم یکی از ماندگارترین تیپ سازی هایش را در این سریال به یادگار گذشته است. نکته جالب توجه دیگر، حضور بازیگران و ستاره های این روزهای سینمای ایران که آن روزها در ابتدای مسیر پیچ و خم هنرپیشگی بودند در نقش های فرعی سریال «در چشم باد» است؛ از جمله، هومن سیدی، مصطفی زمانی، سام درخشانی و طناز طباطبایی.
البته که سریال مسعود جعفری جوزانی به مانند هر اثر نمایشی دیگری با وجود همه مزیت ها و امتیازات، عاری از نقصان نیست و خلاهایی در قصه و ساختار آن به چشم می آید. «در چشم باد» به لحاظ ساختاری دوپاره است و شق مربوط به جوانی های میرزاحسن و کودکی های پسرانش و به خصوص قبل از حمله متفقین به ایران، به بخش دیگر و به ویژه سال های ابتدایی پس از پیروزی انقلاب می چربد و چفت و بست بهتری دارد. به نظر می رسد جعفری جوزانی در نگارش قصه و پرداخت آن در برخی از مقاطع زمانی بی حوصله بوده و دچار نوسان شده است و سریال از این بابت بالا و پایین دارد. برای مثال، سکانس های مربوط به دوران پس از پیروزی انقلاب و حضور مردم در راهپیمایی های پس از تسخیر سفارت آمریکا آن چنان که باید و شاید و در قیاس با مقاطع تاریخی دیگر، واقعی و ملموس از آب درنیامده است، یا بی خبری بیش از سه دهه ای بیژن از همسرش (لیلی) برای مخاطب باورپذیر و منطقی نیست. با این حال، «در چشم باد» سریالی است فاخر و به شدت تماشایی و دیدنی و پر از لحظات ماندگار و خاطره انگیز. برای مثال، وصال اولین و آخرین دیدار بیژن و تنها فرزندش پس از سال ها فراغ در جلوی مسجد جامع خرمشهر و جان سپردن پدر در آغوش فرزند، یکی از سکانس های خلاقانه و به یاد ماندنی تمام سریال های تلویزیونی است.
تماشای سریال «در چشم باد» را از شبکه آی فیلم از دست ندهید، گیرم که برای مرتبه چندم هم باشد.
یادداشت از محسن محمدی
م ن/ه خ
